Samenwerken om de Ruimte: Politiek Café Haarlemmermeer brengt inspirerende inzichten

Het Politiek Café "Het Gevecht om de Ruimte" in Haarlemmermeer gaf sprekers en het publiek de kans om te reflecteren op de uitdagingen en kansen rondom ruimtelijke ontwikkeling in de regio. Gespreksleider Trudie van ’t Hull-Bettink leidde een levendig gesprek met wethouder Beryl van Straten, stedenbouwkundige Daan Zandbelt, en Carolien Gehrels, Global Director Energy Transition en voormalig wethouder Amsterdam.

De bezoekers die binnenkwamen, kregen als opwarmer een kop koffie of thee en werden uitgenodigd allemaal in Haarlemmermeer te gaan met hun ruimtelijke vraag. Paul Bos, de gastheer van de locatie ‘Genie-loods maakt ruimte’, maakte dit mogelijke door deelnemers uit te nodigen om hun wensen te noteren.  Zo stond een aantal minuten later de op de grond getekende plattegrond van Haarlemmermeer propvol met de bezoekers en hun verschillende wensen. “Het gevecht om de ruimte” kon zo goed beginnen! Bezoekers werden uitgedaagd om hun ruimtelijke vragen en ideeën op een groot stuk papier te schrijven. Binnen korte tijd stond de plattegrond van Haarlemmermeer vol met bijdragen van de aanwezigen. Het gesprek kon beginnen!

 

Het gesprek begon met de vraag: wat is eigenlijk het dilemma als het gaat om de ruimte in Haarlemmermeer? Het publiek bracht onder leiding van mede-moderator Mark Achterbergh verschillende belangrijke punten naar voren, zoals de ruimte voor waterbeheer, de groeiende behoefte aan ruimte voor bedrijvigheid, en de zorg over het verlies van ecologische ruimte door verstedelijking. Dit leidde tot de overkoepelende conclusie dat het niet een strijd om de ruimte moet zijn, maar juist een gezamenlijk streven naar het optimaal benutten van de beschikbare ruimte.

Daan Zandbelt benadrukte dat we “niet het geld, de tijd, de mensen of de ruimte hebben om de verschillende opgaven los van elkaar aan te pakken.” Volgens Zandbelt moeten we alle opgaven met elkaar combineren. Hij stelde verder dat bij eerdere tekorten vaak werd gekozen voor uitbreiding als oplossing. Maar nu we geconfronteerd worden met nieuwe tekorten, is het belangrijker dan ooit om anders te denken: “Het is goed om niet snel als overheid met een oplossing te komen. We hebben ons steeds verder van huis laten trekken door ruimte te zoeken waar dat nog kon, maar misschien is de oplossing wel dat we dichter bij huis moeten werken.”  Dit inzicht werd breed gedeeld en roept op tot heroverweging van hoe we ons ruimtegebruik herstructureren, met een focus op lokale oplossingen.

Wethouder Beryl van Straten haakte in op het belang van luisteren naar verschillende belangen. “Er is geen one-size-fits-all oplossing,” zei ze. “Het is van cruciaal belang om oog te hebben voor de verschillende belangen die spelen, maar uiteindelijk zullen er ook keuzes gemaakt moeten worden.” Haar uitspraak illustreerde de noodzaak van een pragmatische benadering waarin alle perspectieven gewogen worden, maar waarin er ook ruimte is voor concrete actie.

Carolien Gehrels voegde hieraan toe dat er landelijk regie nodig is, maar dat de invulling van de oplossing lokaal moet gebeuren: “Landelijk moet de regie worden gepakt, maar lokaal moet er ruimte zijn voor maatwerk.” Haar uitspraak benadrukte de waarde van zowel centrale aansturing als de flexibiliteit van lokale initiatieven.

De conclusie van het Politiek Café was duidelijk: samenwerking is essentieel voor het optimaal benutten van de beschikbare ruimte. Het combineren van opgaven – van woningbouw tot energievoorziening, van ecologie tot bedrijvigheid – biedt kansen voor een duurzamere en slimmere aanpak van de ruimtelijke vraagstukken. Het gesprek liet zien dat we nog lang niet uitgepraat zijn over dit onderwerp, maar brengt wel een stapje verder in hoe we verder kunnen.

 

Na afloop van het gesprek was er ruimte voor de aanwezigen om verder te discussiëren en ideeën uit te wisselen tijdens de borrel, waar de gesprekken over de toekomst van de regio in volle gang bleven. Een geslaagde avond dus, al te meer als een gespreksopener voor toekomstige discussies over het gevecht om de ruimte.