Op dit moment is er in onze gemeente sprake van een ongekende crisis, waarbij de economie met 29 % is gekrompen. De Haarlemmermeerse VVD vindt het juist nu belangrijk dat de focus ligt op werknemers die, via de WW, Tozo of ander financieel ondersteuningsmiddel, dreigen in te stromen in de bijstand. “Deze mensen moeten arbeidsfit blijven. Voorkomen moet worden dat deze arbeidskrachtige mensen te lang in de bijstand blijven en daardoor een afstand tot die arbeidsmarkt opbouwen”, aldus Achterbergh-Copier. Dit vraagt om beleid dat flexibel is naar hoe de economie er van de gemeente bij staat.
De Haarlemmermeerse VVD pleit er daarom voor om meer datagericht gewerkt te gaan werken. Achterbergh-Copier licht het toe: “Met data kunnen we als raad sturen op beleid. Zonder goede data weten we als raad niet of het goed of slecht gaat met bepaalde processen”. Dat betekent dus betere registratie van bepaalde beslissingen en processen en een actievere inzet op regelmatig onderzoek naar de effectiviteit en efficiëntie van de instrumenten die door de gemeente worden ingezet.
Opvallend is dat de Rekenkamercommissie constateert dat slechts 56 % van de bijstandsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt een formele ontheffing van de sollicitatieplicht heeft. Volgens de RKC is er in de praktijk sprake van een informele sollicitatieplicht: dat zijn bijstandsgerechtigden die dan niet zo streng gecontroleerd worden op hun sollicitatieactiviteiten. Achterbergh-Copier: “Als er in de praktijk iets gebeurt, wat niet nader is geregeld, in dit geval een informele ontheffing voor de sollicitatieplicht, dan werkt het beleid niet correct.” Hier zijn tijdens het debat vragen aan het college over gesteld, maar de wethouder Werk en inkomen wilde geen antwoord geven op de vraag waarom er wordt gewerkt met een informele ontheffing. En waarom de Rekenkamercommissie niet helder kon krijgen hoeveel van deze informele ontheffingen zijn verleend. De Haarlemmermeerse VVD heeft moeite met het feit waarom niet duidelijk te krijgen is hoeveel van deze informele ontheffingen worden gegeven en waarom. Dit is namelijk voor onze raad belangrijke data om het huidige beleid te kunnen bijsturen. Daarom zal de VVD-fractie hier schriftelijke vragen over stellen aan het college.
De VVD-fractie heeft daarbij opgeroepen niet alleen naar de eigen instrumenten te kijken, maar dat er ook flexibel moet worden ingesprongen als het gaat om factoren als economie en het inzetten op preventie. De Haarlemmermeerse VVD mist op dit moment de preventieve aanpak om te voorkomen dat inwoners in de bijstand komen. Tot slot vraagt VVD Haarlemmermeer zich af of we als gemeente schaarse re-integratiemiddelen in moeten zetten voor een groep mensen waarvan we weten dat ze een zeer kleine kans hebben om uit te stromen naar werk. “Wat VVD Haarlemmermeer betreft kunnen deze middelen beter ingezet worden voor inwoners die kansrijker zijn om met deze ondersteuning aan een baan te komen, zoals werkloze jongeren. Door juist nu te investeren in mensen die makkelijk weer aan het werk kunnen worden geholpen, blijft het bijstandsbestand beheersbaar en wordt een grote instroom voorkomen. En dat geeft tijdens een periode van economische groei mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt een grotere kans om uit te stromen naar de arbeidsmarkt. Het gaat dan ook over een stuk toekomstperspectief en een verwachtingsmanagement naar de inwoner toe.”